Monotheletismus

Dr Monotheletismus (vu griechisch μόνος mónos „ainzig“, „ellai“ un θελῶ thelõ „welle“) isch e chrischtologischi Lehr, no däre dr Chrischtus zwoo Nature ghaa het – e gettligi un e mänschligi–, aber nume ai Wille (Zyyl, Zyyluusriichtig). Dr Chrischtus heeb e aigeni mänschligi Natur ghaa, sy Wille sei aber vu Gott vollständig diktiert woore.

Är isch aafangs 7. Johrhundert unter em oschtreemische Chaiser Herakleios entwicklet woore, go d Zwoonaturelehr Chrischti, wu uf em Konzil vu Chalcedon feschtglait wooren isch, mit dr monophysitische Lehr uuszsehne. D Monophysiten hän uf die Art wider in d Rychschilche sotte yygliideret wääre, wu si vorhär durs exkommuniziert woore sin.

Drotz dr Sympathie vum Chaiser un vum Paapscht Honorius I. isch dr Monotheletismus emänd vu dr Oscht- un au vu dr Weschtchilche zruggwiise un sälbscht vu dr Monophysite nit akzeptiert woore. Dr Maximus Confessor het si bsundersch intensiv gege die Lehr gwändet. Uf em dritte Konzil vu Konstantinopel anne 680 isch die Lehr as Häresy verurdailt un d Doktrin uusgee woore, ass dr Chrischtus zuen e jedere vu syne Nature e Wille het un dr mänschli Wille em gettlige Wille untergornet isch. Die Lehr giltet bis hite.

Im Byzantinische Rych isch dr Monotheletismus unter em Chaiser Philippikos Bardanes (711–713) fir e chuurzi Zyt widerufgläbt, des isch ain vu dr Grind fir dr waidli Stuurz vä sällem Chaiser gsii.

D Maronite im Libanon sin bis ins 12. Johrhundert Aahänger vum Monotheletismus gsii.